Krzywa

    Oto krzywa, pokazująca „zależność wydajności pracy naukowej od wieku”. Jest to kadr z filmu „Iluminacja”, w reżyserii Krzysztofa Zanussiego. Zestawienie to jest więc sprzed około 40-50 lat (dziś nawet średnia życia jest inna). Oczywiście można to interpretować, iż nie odnosi się to generalnie do wyżyn intelektualnych w życiu człowieka, a jedynie do efektów pracy naukowej, która ma swój tryb, czas i jest uwikłana w zależności przyczyn i skutków toku edukacji. Praca naukowa charakteryzuje się długim okresem pobierania nauki. Magisterium nie musi być niczym odkrywczym, a jedynie rzetelnym opisem, zestawieniem. To przed doktoratem stawia się takie wymaganie, cel badawczy. Dlatego po wielu latach „brania” następuje okres „dawania” i stąd wyższa liczba publikacji w późniejszym wieku. Jeśli jednak częściowo pokusić się o przeciągnięcie tego wykresu na życie każdego człowieka, niezależnie od tego czy zajmuje się nauką, czy nie, to nic tłumaczyć nie trzeba. Oczywiście pamiętając, że jest to jakaś uśredniona wartość. Należy pogratulować osobom, które nie wkroczyły jeszcze w wiek 31-32 lat, ponieważ wszystko co najlepsze jest nadal przed nimi. Jak i tym, którzy nie osiągnęli jeszcze wieku 36 lat. Ci zaś, którzy ukończyli już 42 lata, a nic nie mają za sobą, żadnego pragnienia choćby niezrealizowanego, należy powiedzieć, że też nie jest za późno. Wiele wynalazków, książek, firm, powstało dzięki ludziom, którzy byli już co najmniej w wieku starości. Nigdy nie jest za późno. Warto jednak brać się do pracy i czerpać z tego radość. Wiek zaś 32-42 lata poddać próbie pracy i intelektu, a ci, którzy go przekroczyli – wykorzystać doświadczenie ze wszystkich lat swego życia i działać dalej. Zbyt wielu mamy ludzi, którzy swoja mądrością ubogacają nasz świat do końca swoich sędziwych dni.